بررسی تطبیقی اثرات سیاستی آینده‌نگاری علم، فناوری و نوآوری

author

  • لیلا نامداریان استادیار سیاستگذاری علم و فناوری، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)
Abstract:

در بررسی «اثرات آینده‌نگاری در سیاستگذاری»، آینده‌نگاری به عنوان یک ابزار هوشمند راهبردی در نظر گرفته می‌شود. این عنوان، نشان‌دهنده ضرورت ارزیابی موضع آینده ­نگاری در سیستم سیاستگذاری و شیوه­ های ارتقای اثرات آن است. همچنین، پیش‌نیاز طراحی موفقیت‌آمیز فعالیت‌های آینده‌نگاری، درکی واضح از نوع اثر آینده‌نگاری بر سیاست­گذاری می­باشد و این موضوع هدف تحقیق حاضر است. در همین راستا،‌ تحقیق حاضر با بهره­ گیری از روش تحلیل تم به شناسایی و طبقه ­بندی اثرات سیاستی برنامه ­های آینده­نگاری کشورهای جهان پرداخته است. سپس بر پایه اثرات شناسایی شده، پرسشنامه ­ای طراحی و در میان کنشگران و مطلعین پروژه آینده ­نگاری ملی کشور به روش نمونه­ گیری گلوله برفی توزیع شده است تا میزان تحقق اثرات سیاستی آن ارزیابی شود. نتایج این بررسی نشان داده است که اثراتی چون شبکه ­سازی، یادگیری جمعی و خلق دانش، بهبود روابط متقابل میان بازیگران، تقویت نقش اجتماع در سیاستگذاری و توسعه فرهنگ آینده ­نگاری، دارای وزن بالایی می­باشند و وضعیت تحقق آنها مناسب بوده ولی وضعیت تحقق اثری نظیر بهبود تصمیم ­گیری و سیاستگذاری چندان مناسب نبوده است. مزیتی که تحقیق حاضر با مطالعه تجربیات آینده ­نگاری کشورهای مختلف حاصل نموده، ایجاد یک دانش کدبندی شده در خصوص اثرات سیاستی برنامه­ های آینده ­نگاری کشورهاست که می­تواند برای دست‌اندرکاران آینده­ نگاری و سیاستگذاری درس ­آموز باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سیاست علم، فناوری و نوآوری (بخش نخست)

بحث اصلی درباره این است که دولت چه اقداماتی را برای ارتقای تولید، انتشار و به کارگیری دانش علمی و فناورانه در راستای اهداف ملی انجام می دهد. دو روایت را نقل می کنیم که نشان دهیم سیاست نوآوری دامنه گسترده ای از موضوعات گذشته و حال تاریخ بشری را دربرمیگیرد. سپس ضمن شرح تاریخ سیاست نوآوری، آن را به 3 الگوی نمونه ای (ایده آل تیپ) تقسیم خواهیم کرد: سیاست علم، فناوری و نوآوری. در پایان هم چالش های آی...

full text

تحلیل خردمایه های سیاستی اقتصاد متعارف در حوزة سیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری مبتنی بر روش زمینه محور

خردمایه‌های سیاست‌گذاری، واسطة میان مبانی نظری و دلالت‌های سیاستی هستند که از یک‌سو ریشه در مفهوم‌های انتزاعی نظری دارند و از سوی دیگر، دلالت‌های عملی چندی را در حوزة سیاست‌گذاری ارائه می‌دهند. رویکرد اقتصاد متعارف که با عنوان اقتصاد بازار آزاد و یا اقتصاد نئوکلاسیک هم از آن یاد می‌شود، اگر چه با ادعای اثباتی بودن، خود را از عرصة تجویز کنار می‌کشد، اما به‌صورت صریح و ضمنی به خردمایه‌های سیاستی ...

full text

تحلیل خردمایه های سیاستی اقتصاد متعارف در حوزه سیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری مبتنی بر روش زمینه محور

خردمایه های سیاست گذاری، واسطه میان مبانی نظری و دلالت های سیاستی هستند که از یک سو ریشه در مفهوم های انتزاعی نظری دارند و از سوی دیگر، دلالت های عملی چندی را در حوزه سیاست گذاری ارائه می دهند. رویکرد اقتصاد متعارف که با عنوان اقتصاد بازار آزاد و یا اقتصاد نئوکلاسیک هم از آن یاد می شود، اگر چه با ادعای اثباتی بودن، خود را از عرصه تجویز کنار می کشد، اما به صورت صریح و ضمنی به خردمایه های سیاستی ...

full text

سیاست علم، فناوری و نوآوری (بخش دوم و پایانی)

بحث اصلی درباره این است که دولت چه اقداماتی را برای ارتقای تولید، انتشار و به کارگیری دانش علمی و فناورانه در راستای اهداف ملی انجام می دهد. دو روایت را نقل می کنیم که نشان دهیم سیاست نوآوری دامنه گسترده ای از موضوعات گذشته و حال تاریخ بشری را دربرمی گیرد. سپس ضمن شرح تاریخ سیاست نوآوری، آن را به 3 الگو نمونه ای (ایده آل تیپ) تقسیم خواهیم کرد: سیاست علم، فناوری و نوآوری. در پایان هم چالش های آی...

full text

بررسی تطبیقی تجارب سیاستگذاری علم و فناوری در جهان

این مقاله گزیده‌ای از یافته‌های طرح مطالعاتی «سیاست‌گذاری‌های علم و فناوری برای کشور» است، که در چارچوب طرح سیاست‌گذاری کلان علم و فناوری برای کشور (مهدوی؛ 1378) تعریف و اجرا شده است. در این بررسی تاکنون تجربه‌ها و سیاست‌های 19 کشور مورد مطالعه قرار گرفته است. در این بررسی‌ تطبیقی از طبقه‌بندی موضوعی زیر استفاده شده است: سیاست‌گذاری علم فناوری، اقدام‌های حمایتی و انگیزشی، سیاست‌های اطلاع‌رسانی،...

full text

ارزیابی تأثیر آینده نگاری برسیاستگذاری علم، فناوری و نوآوری

تغییر جهت فعالیت‌های آینده‌نگاری از سیاست تحقیق‌وتوسعه به سمت بستر گسترده‌تر سیاست اجتماعی، سبب ظهور شکافی در ادبیات، در زمینة ارتباط میان آینده‌نگاری و سیاست‌گذاری علم، فناوری و نوآوری...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 1

pages  29- 61

publication date 2017-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023